ΜΕΣΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΔΙΚΤΥΩΣΗΣ & ΠΟΛΙΤΙΚΟ MARKETING

Στο περίφημο δοκίμιό του για την ''πολιτική ως επάγγελμα'',  που έδωσε ως διάλεξη το 1918 στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου και δημοσίευσε το 1919, ο Max Weber διέκρινε τρεις τύπους ενασχόλησης με την πολιτική.  Την πολιτική ως ευκαιριακή ενασχόληση, την πολιτική ως πάρεργο με μερική και πάντως όχι αποκλειστική απασχόληση και την πολιτική ως ''επάγγελμα''. (Προσοχή στα εισαγωγικά της λέξης επάγγελμα, μην υπάρξουν παρερμηνείες  …).

Στην τελευταία περίπτωση, κόμματα και πολιτικοί αρχηγοί για να είναι όσο πιο αποτελεσματικοί μπορούν,  ώστε να διατηρηθούν στον πολιτικό γίγνεσθαι, πρέπει να λειτουργούν σαν μία οργανωμένη ''επιχείρηση'' που να υπόκειται σε όλους τους κανόνες του πολιτικού marketing.  

Το πολιτικό marketing δεν διαφέρει πολύ από το marketing μιας επιχείρησης.  Το Κόμμα (/Πολιτικός) με τις θέσεις του και το πρόγραμμα του (‘’προϊόν’’),  προσπαθεί να το επικοινωνήσει (‘’πουλήσει’’) στους ψηφοφόρους του (‘’πελάτες’’), με το όφελος (‘’κέρδος’’) να εντοπίζεται στον αριθμό ψήφων που θα κερδίσει.

 

Τις τελευταίες δύο τουλάχιστον δεκαετίες, τα πολιτικά κόμματα έχουν υιοθετήσει αμερικανικές πρακτικές επικοινωνίας, γεγονός το οποίο γίνεται ιδιαίτερα εμφανές κατά τις εκάστοτε προεκλογικές περιόδους. Οι στημένες φωτογραφήσεις, οι ατάκες κατά τις ομιλίες των πολιτικών αρχηγών, η χρήση του διαδικτύου και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, οι τηλεοπτικές αναμετρήσεις (debates), η στροφή στις τηλεοπτικές διαφημίσεις, η προσωποποίηση της πολιτικής σκηνής,  αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγματα μεταφοράς αμερικάνικων πρακτικών πολιτικής επικοινωνίας.

Στα πλαίσια αυτά ο Τύπος, το ραδιόφωνο, η τηλεόραση και το διαδίκτυο, παίζουν το καθένα το δικό τους ρόλο στη διεξαγωγή της πολιτικής επικοινωνίας, με κανένα όμως από αυτά τα ΜΜΕ να μην αποδεικνύεται πιο ισχυρό από την τηλεόραση. Μια απλή τυπική παρατήρηση θα δείξει ότι οι περισσότερες δραστηριότητες των πολιτικών, περιλαμβάνουν συμβάντα που έχουν   στόχο τη προβολή τους από τα τηλεοπτικά δελτία ειδήσεων και την μεγιστοποίηση της προβολής τους.

Αν και αυτό είναι γεγονός, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και το Social Media Marketing,  αποτελούν ένα εργαλείο το οποίο δεν αποτελεί πλέον μόδα, αλλά έναν επαναστατικό τρόπο επικοινωνίας που ήρθε για να μείνει. Για αυτό και έχει ενσωματωθεί στην εργαλειοθήκη όλων των πολιτικών κομμάτων (και πολιτικών).

Ένα πρόγραμμα πολιτικού marketing για κοινωνικά δίκτυα (συνήθως) εστιάζει την προσοχή του στη δημιουργία περιεχομένου ώστε το πρόγραμμα / θέσεις να παρουσιάζονται με τρόπο που να προσελκύει την προσοχή των αναγνωστών, ενώ παράλληλα να τους ενθαρρύνει να το μοιραστούν χρησιμοποιώντας άλλα κοινωνικά δίκτυα στα οποία αυτοί συμμετέχουν.

Ως κύριο στόχο του, έχει τη “word-of- mouth” (από στόμα σε στόμα) προβολή του πολιτικού φορέα, διατηρώντας παράλληλα έναν ισχυρό δεσμό ανάμεσα στους φίλους / ψηφοφόρους.  Με τον τρόπο αυτό το μήνυμα μεταφέρεται από χρήστη σε χρήστη και διαδίδεται (πιθανώς) επειδή φαίνεται ότι προέρχεται από αξιόπιστες πηγές και όχι από το ίδιο τον πολιτικό φορέα.

Το ‘’word-of- mouth’’ είναι δύσκολο να το ελέγξεις και να το μετρήσεις, αλλά μπορεί να  εξαπλωθεί γρήγορα και να έχει υψηλή επιρροή σε αποφάσεις επιλογής.

Δεδομένου ότι μια πληροφορία που μεταδίδεται από στόμα σε στόμα, μπορεί να είναι θετική,  αρνητική , ή ακόμα και ουδέτερη, είναι ευκόλως αντιληπτό τι επιπτώσεις μπορεί να έχει στην τελική αποτελεσματικότητα ενός πολιτικού φορέα.

 
(* Συνεχίζεται …)

ΘΑΝΟΣ  ΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΣ